Op deze pagina leest u meer over de noodzaak van een Kadervisie en een korte inhoud van de onderwerpen uit de Kadervisie. 

Waarom een Kadervisie?

De Omgevingswet treedt op 1 januari 2024 in werking. Die wet is onder andere bepaald dat alle gemeenten een Omgevingsvisie moeten maken. Dat is een visie waarin de gemeente een integrale (complete) koers uitzet voor alle onderwerpen op het terrein van de fysieke leefomgeving en een goede omgevingskwaliteit. Maar we doen dit niet enkel omdat het moet. Gemeente Koggenland vindt het zelf ook belangrijk om een visie te hebben op de toekomst! De vraag daarbij is: ‘Hoe ziet Koggenland er over 20, 30 of 40 jaar uit?’ Wat vinden we belangrijk? Welke kant moeten we op? Hoe zien we de rol van de gemeente?

Integrale aanpak

Integraal? Integraal, en dat is flink anders dan hoe we dit voorheen deden. Normaal maken we een WOON-visie, of een ECONOMISCHE-visie of een GEZONDHEIDS-visie; dus ieder onderwerp heeft een eigen visie. Maar het is nu de bedoeling om 1 visie te schrijven waar al die onderwerpen gezamenlijk en in samenhang met elkaar worden bekeken. Om daarmee eerst enige ervaring op te doen, hebben we gekozen voor een pilotproject: ‘De Kadervisie’.

Vertrekpunt

Het vertrekpunt voor de Kadervisie vormen 4 onderwerpen waarvoor al de wens was uitgesproken om -op korte termijn- nieuwe beleidskaders met een uitvoeringsprogramma te formuleren. Dat betrof de thema’s:

  1. Wonen
  2. Economie, recreatie en toerisme
  3. Duurzaamheid
  4. Gezondheid

Die gevraagde sectorale visies zijn vervolgens, bij wijze van pilot, integraal opgepakt en vertaald naar een Kadervisie. De Kadervisie is dus feitelijk een ‘Omgevingsvisie’ maar beperkt tot de genoemde 4 thema’s. En daarmee is het ook een eerste stap richting de volledige Omgevingsvisie, die in 2024 gereed moet zijn.

Verkenningen en denkrichtingen

De hiervoor genoemde 4 thema’s zijn uitvoerig besproken. Daarvoor zijn er ambtelijk eerst ‘verkenningen’ opgesteld. Door te inventariseren wat er aan bestaande waarden, regels en beleid aanwezig was en welke ontwikkelingen op dat thema lokaal, regionaal en landelijk zijn. Daarbij hebben er ook vele gesprekken met allerlei betrokken partijen plaatsgevonden. Vervolgens hebben we ‘denkrichtingen’ geformuleerd: wat zouden we nu op dit specifieke thema eventueel kunnen doen? Bijvoorbeeld bij Wonen: We bouwen helemaal niks (maar wat doet dat dan met je gemeente en kunnen dan wel alle voorzieningen in stand blijven?) Of bouwen we heel veel (maar blijven we dan wel Koggenland)?

Participatie

Een verplicht onderdeel van een Omgevingsvisie is participatie. Vandaar dat we met de verkenningen en denkrichtingen een uitgebreid participatietraject zijn ingegaan. Tot ons grote genoegen hebben veel inwoners en andere belanghebbenden hier hun steentje aan bijgedragen:

  • meer dan 2000 mensen hebben een volledige vragenlijst ingevuld en hebben daaraan ook suggesties en meningen toegevoegd
  • er zijn straatinterviews gehouden (33)
  • er zijn 1 op 1 gesprekken geweest met belangenvertegenwoordigers en ketenpartners
  • er zijn scholen bezocht
  • er zijn een tweetal informatieavonden georganiseerd in De Goorn en Obdam

De uitkomst van de participatie: Als het aan de inwoners van Koggenland ligt, moet de gemeente vooral landelijk en groen blijven.

Koers

Aan de hand van deze enorme hoeveelheid input zijn we tot deze Kadervisie gekomen. In de Kadervisie zetten we per thema de koers uit voor toekomstige ontwikkelingen in onze gemeente. Nogmaals, dit is een concepttekst. De gemeenteraad kan via moties en amendementen, deze koers wijzigen of bijstellen.

Overigens zal aan deze koers ook later nog verdere inhoud worden gegeven. Immers, met het opstellen van de definitieve Omgevingsvisie Koggenland zullen onderwerpen als milieu, bodem, landschap, cultuur, leefbaarheid, toezicht- en handhavingsbeleid, in samenhang met de thema’s uit de Kadervisie, verder hun beslag moeten krijgen.

Kadervisie thema 1: Visie en ambities op Wonen

Hoofdstuk 6.1, bladzijde 21-26

We willen voor alle inwoners een goede woning in een aantrekkelijke woonomgeving. Dit betekent dat we de verduurzaming van bestaande woningen willen stimuleren en dat we rust, ruimte en landschap zwaar laten meewegen bij de keuze waar nieuwe woningen gebouwd kunnen worden.

We willen voldoende woningen bouwen voor onze inwoners, maar niet teveel. Daarom gaan we de komende 10 jaar de woningbouw versnellen naar ruim 100 woningen per jaar en houden rekening met een afnemende bevolkingsgroei in de periode daarna. Daarbij moet wel de leefbaarheid en vitaliteit van onze kernen gewaarborgd blijven.

In nieuwbouwplannen moet meer ruimte komen voor starters en senioren en we onderzoeken hoe we regels kunnen verruimen en ruimte kunnen geven aan innovatieve bouw- en woonvormen.

Kadervisie thema 2: Visie op Economie, recreatie en toerisme

Hoofdstuk 6.2, bladzijde 27-38

‘Versterken en verduurzamen van wat er is en Koggenland op de kaart zetten’.

Koggenland wil samen met de ondernemers het huidige ondernemersklimaat optimaliseren. Dit vraagt om een intensievere samenwerking tussen gemeente, inwoners en ondernemers. De gemeente neemt daarbij een aanjagende rol aan. De gemeente gaat actief, samen met de ondernemers aan de slag met de lokale- en regionale opgaves.

Koggenland wil de kleinschalige toeristische en recreatieve routenetwerken (varen, wandelen, fietsen) en de bijbehorende voorzieningen verbeteren. Daarnaast wil Koggenland de mogelijkheden onderzoeken waarmee het recreatieve aanbod uitgebreid kan worden. Daarnaast wil de gemeente al het goede dat Koggenland te bieden heeft promoten. Denk aan de rust, landelijkheid, het aanbod dat wordt verzorgd door de ondernemers, maar ook de goede bereikbaarheid.

Ambities:

  1. versterken van de samenwerking tussen gemeente, regio en bedrijfsleven en verbinding leggen met het onderwijs.
  2. versterken van de toekomstbestendigheid van de bedrijventerreinen.
  3. promoten van Koggenland in relatie tot een goed vestigingsklimaat.
  4. bevestigen van het agrarische karakter van Koggenland, het versterken van kringlooplandbouw, multifunctionele landbouw en verduurzaming van de agrarische sector en het versterken van de relatie met natuur, waaronder de biodiversiteit.
  5. versterken van de toekomstbestendigheid van de voorzieningen, versterken van de vitaliteit van de bestaande winkelgebieden en het promoten van Koggenland.
  6. het versterken van het kleinschalige toeristisch-recreatieve aanbod, een onderzoek starten naar de toekomst van de recreatieparken en het promoten van Koggenland

Kadervisie thema 3: Visie op Duurzaamheid

Hoofstuk 6.3 bladzijde 39-48

Een duurzaam en klimaatbestendig Koggenland in 2050.

Koggenland wil samen met bedrijven en inwoners werken aan een duurzaam Koggenland in de volle breedte met oog voor de lokale economie en borging van het Westfriese landschap.

Koggenland wil bijdragen aan de vermindering van CO2 uitstoot en verhoging van de biodiversiteit door elektrificering, besparing en de opwek van duurzame energie en met aandacht voor materialen en schadelijke stoffen.

Ambities

  1. toewerken naar een energie neutrale gemeente
  2. een veilig en gezond leefklimaat behouden en bevorderen (denk aan Klimaatverandering, asbest, fijnstof)
  3. Duurzaam omgaan met materialen en grondstoffen (circulair werken bevorderen. Door deze informatie te delen faciliteren we ondernemers om de materialenstromen binnen de gemeente te hergebruiken)
  4. Slim duurzaam, dit is een subdoelstelling die geïntegreerd wordt bij de andere drie subdoelstellingen. Neem bijvoorbeeld dataverzameling over het gebruik van grondstoffen, smart-grids voor het beperken van de druk op het regionale elektriciteitsnet of Apps waarin inwoners en bedrijven informatie kunnen doorgeven over zwerfafval, losse tegels en grote plassen in verband met klimaatadaptatie.

Kadervisie thema 4: Visie op Gezondheid

Hoofdstuk 6.4, bladzijde 49-50

Met een brede blik wordt naar het begrip gezondheid gekeken. Gezond zijn is namelijk meer dan alleen fysiek gezond zijn; het gaat ook (en misschien wel vooral) om mee kunnen doen, welbevinden en kwaliteit van leven.

Ambities

  1. gezondheid is één van de leidende principes bij ontwikkelingen die plaatsvinden in de fysieke leefomgeving;
  2. een inspirerende en voorlichtende rol in samenspraak met ketenpartners spelen om mensen te bewegen tot een gezondere leefwijze;
  3. gebouwen moeten voor iedereen toegankelijk zijn.

Keuzes maken binnen de thema's

Uit de participatie is gebleken dat vooral het moeten verlaten van de eigen kern, waar mensen vaak hun hele leven hebben gewoond, om een oplossing vraagt. Hier liggen duidelijke raakvlakken met leefbaarheid, eenzaamheid, het saamhorigheidsgevoel, en de beleving van de leefomgeving.

Bedreigingen

Mogelijke bedreigingen zijn afhankelijk van de locatie (uitzicht, hinder omwonenden, verkeer, parkeren). Als ruimere regels bijvoorbeeld ook leiden tot extra zelfstandige woningen (woningsplitsing of losse extra woning), kan dat weer conflicteren met de wens om linten/landelijk gebied open te houden en met het toegestaan woningbouwprogramma elders. Ook de leefbaarheid kan hierdoor onder druk komen te staan, zoals parkeren, overlast, en dergelijke.

Samenhang

Het is van belang om te beseffen dat de thema’s niet los van elkaar kunnen worden gezien. Een keus binnen het ene thema kan gevolgen hebben voor de keus in een andere. Ook kunnen keuzes elkaar versterken of kunnen conflicten ontstaan. In hoofdstuk 6.5 (blz. 51) staat dat verder beschreven.

Dienstverlening en rol gemeente

Hoofdstuk 6.6, bladzijde 56-60

Naast de thema’s is ook gekeken naar de rol van de gemeente en dienstverlening. De ambitie van de gemeente Koggenland zelf is vooral in een rol die inspireert, faciliteert en stimuleert. De gemeente wil minder subsidiëren en reguleren. Voorbeelden die daarvoor al in gang zijn gezet en die zich daar goed voor lenen zijn de dorpsgesprekken, maar ook de intensivering van overleg tussen de gemeente en haar ondernemers. Regels zijn een laatste redmiddel om de goede omgevingskwaliteit en het behoud van een gezonde en veilige leefomgeving te waarborgen. Als basis ligt er telkens de zorg voor de kernkwaliteiten en kernwaarden aan ten grondslag.

Kansen en conflicten

Hoofdstuk 7, bladzijde 56-60

In dit hoofdstuk worden enkele voorbeelden genoemd van de wijze waarop verschillende thema’s in elkaar grijpen of elkaar versterken (ook wel “meervoudige waarde creatie” genoemd).

Deel II (vanaf blz. 61)

Hier treft u een korte blik op de toekomst aan. De Kadervisie is een eerste stap richting de volledige Omgevingsvisie, die in 2024 gereed moet zijn. Oftewel de Kadervisie is Deel 1 en we gaan op korte termijn aan de slag met Deel 2. Ook staat in Deel II de actielijsten per thema.

De gehele Kadervisie is hieronder te downloaden: